Perła drewnianej architektury i miejsce cudownego kultu.

W cieniu doliny, gdzie ścieżki wiją się między wzgórzami, stoi świątynia niezwykła, zrodzona z jodłowych bali i wsparta dębową wieżą. Od początku XVI wieku trwa tu drewniany poemat. Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny to jeden z najpiękniejszych świadków wiary w Małopolsce.

Jednonawowa bryła, z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, otoczona jest sobotami. Drewnianym gankiem, który chroni ściany przed deszczem i śniegiem, a jednocześnie zaprasza pielgrzyma do kręgu ciszy. Dębowa wieża, dobudowana w XVII wieku, wyrasta ponad gontowy dach a jej hełm przypomina płomień zawieszony nad doliną.

Wnętrze pełne jest barw i światła. Polichromie na stropie szepczą jeszcze głosem gotyku, a barokowe ołtarze lśnią złotem dawnych epok. Najcenniejszym skarbem pozostaje cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, przywieziony z dalekiej Rusi. Według legendy konie, które go wiozły, nagle stanęły u progu tej świątyni i nie chciały ruszyć dalej. Uznano to za znak. I tak w Paczółtowicach pozostała Matka, która odtąd miała być Opiekunką tej ziemi.

Od pokoleń wierni przychodzili do Niej ze swymi troskami. Podczas II wojny światowej, w 1944 roku, mieszkańcy wsi mieli zostać rozstrzelani. Według przekazu, dzięki wstawiennictwu Matki Bożej Paczółtowskiej, Niemcy odstąpili od egzekucji. Dziś dziękczynną pamięć niesie tablica wmurowana w ścianę kościoła, lecz prawdziwe świadectwo zapisane jest w sercach.

Dzisiejszy sierpniowy dzień oddychał niespokojnym rytmem natury. Z porannych wieści o pierwszym śniegu na Kasprowym Wierchu niewiele pozostało. W żlebach Wysokich Tatr śnieg trwał niczym znak wieczności. Subtelny, lecz niezniszczalny, tak jak sama góra. Białe wspomnienie lata, które przemienia się w jesień.

Silny północny wiatr niósł w sobie suchość i świeżość, jakby chciał zetrzeć z krajobrazu resztki lata i przypomnieć o bliskości jesieni. Rankiem chmury, ciężkie i niskie, osiadły na tatrzańskich grzbietach, jakby strzegły ich potęgi i nie chciały dopuścić wzroku człowieka do tej odwiecznej tajemnicy. Powoli, majestatycznie, zaczęły spływać ku południu.

Około siedemnastej niebo nad Słowacją przemieniło się w scenę, na której Tatry ukazały się w pełnej sile. Chmury stały się tłem, a góry aktorami, promieniującymi własną prawdą. Bielskie Tatry jeszcze pływały w ostatnich obłokach, jakby nie chciały całkiem porzucić swej intymności. Między Hawraniem a Muraniem przesuwały się niesione powiewem wiatru, a z widocznego na Łomnicy obserwatorium, można było spojrzeć na ten spektakl z góry. Jakby człowiek choć przez chwilę mógł oglądać świat oczyma nieba.

W tę epicką scenerię wpisał się Zamek Tenczyn. Jego mury, wciąż stojące mimo upływu stuleci, dopełniły obrazu. Przypomniały, że historia i natura są splecione w jednym dramacie. Dawniej, gdy drzewa wokół niego były niskie, widok ten musiał być jeszcze pełniejszy, jeszcze bardziej nieokiełznany.
(24 sierpnia 2025)